Page 9 - Planeta nowa 8 - geografia, podręcznik
P. 9
Płytowa budowa litosfery
W latach 60. XX wieku naukowcy potwierdzili wcześniejsze przypuszczenia
na temat tego, że litosfera jest podzielona na płyty. Wśród płyt litosfery rozróżnia się
płyty kontynentalne i płyty oceaniczne. Płyty kontynentalne są zbudowane ze skał
o małej gęstości, a płyty oceaniczne – ze skał odznaczających się większą gęstością.
Rozmieszczenie tych płyt możesz prześledzić, analizując poniższą mapę.
Płyty litosfery
80° płyta północnoameryk.
80°
północnoamerykańska p ł y t a e u r a z j a t y c k a
płyta
40° 40°
płyta
irań.
płyta
p
płyta arab.
płyta p ł y t a płyta ind. filip. p ł y t a p a c y f i c z n a
ł
y
płyta karaib.
t
kokos.
a
0° 160° 120° 80° 40° 0° a f 40° 80° 120° 160° 0°
r
p
y
a
k
a
c
płyta
y p ł y t a N a z c a południowoamerykańska ń
s
f
i k
płyta australi jska
c a
z
n
40° a 40°
płyta Scotia
arab. – arabska
filip. – filipińska
ind. – indyjska
irań. – irańska p ł y t a a n t a r k t y c z n a 1:250 000 000
karaib. – karaibska 80° 80°
kokos. – kokosowa kierunki przemieszczania się płyt granice płyt nieokreślone granice płyt Azja
HIMALAJE
Powstawanie Himalajów Występujące we wnętrzu Ziemi prądy konwekcyjne powodują, że płyty litosfery są w nieustannym
obecnie ruchu. Na granicach przemieszczających się płyt litosfery występują trzęsienia ziemi i zjawiska
Himalaje powstawały podczas alpejskich ruchów wulkaniczne. Dochodzi tam również do wypiętrzania łańcuchów górskich oraz powstawania
20 mln
górotwórczych, na skutek kolizji fragmentu lat temu rowów oceanicznych.
prakontynetu zwanego Gondwaną (obecnie
to Półwysep Indyjski) z kontynentem 60 mln Ruch płyt litosfery wulkan
azjatyckim. W wyniku tego zderzenia lat temu
osady znajdujące się na dnie 80 mln płyta kierunek ruchu rów oceaniczny góry
morza 1 uległy sfałdowaniu 2 . lat temu kontynentalna płyty oceanicznej płyta oceaniczna fałdowe
Dalszy napór fragmentu Gondwany
spowodował ich wypiętrzenie 3 .
1 2 3
prądy konwekcyjne
17